محمد مهدی جوادی ؛ کارشناس تکنولوژی عمران – عمران / کارشناس ارشد مدیریت اجرایی
در این مقاله سعی بر این است که در رابطه با حقوق شهروندی مباحثی را مطرح و با شما عزیزان به اشتراک بگذارم .
امروزه اغلب افراد در محیط‌های شهری زندگی می‌کنند و آنچه مسلم است این است که در فضای زندگی شهری رفع نیازها از طریق تعاملات متقابل افراد با یکدیگر صورت می‌پذیرد. لذا آنچه در روند این نوع زندگی ضروری به نظر می‌رسد، قاعده‌مند ساختن روابط افراد در جامعه‌ی شهری به جهت جلوگیری از هرج‌ومرج و بی‌ثباتی در جامعه است.
موضوع حقوق شهروندی از مباحث بسیار حائز اهمیت حقوق معاصر است، مفهوم نوظهوری که به طور ویژه به عدالت توجه دارد و در نظریات اجتماعی و سیاسی و حقوقی جایگاه خاصی پیدا کرده است.
در تعریف حقوق شهروندی می توان گفت :
حقوق شهروندی یا آزادی های عمومی یا شهروندی، مجموعه ای از حقوق مدنی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است که فرد به عنوان تبعیت یک کشور از آن برخوردار است و محور تضمین این حقوق، قانون است که در هر جامعهای دولت موظف است به نمایندگی از اتباع خود آن را (به عنوان حقوق ملت یا آزادی های عمومی) در چهارچوب اعلامیه حقوق بشر تصویب کند و به موقع اجرا گذارد.
تعریف حقوق شهروندی
به طور کلی حقوق شهروندی را می‌توان به مجموعه قواعد حاکم بر روابط اشخاص در جامعه‌ی شهری تعریف نمود. حقوق شهروندی جز حقوق ذاتی و فطری انسان‌ها است. همچنین این حقوق غیر قابل انتقال و تجزیه‌ناپذیر است، به این صورت که عناصر آن لازم و ملزوم یکدیگرند. حال این حقوق شهروندی به چه افرادی تعلق می‌گیرد؟
بنابر باور برخی صاحب‌نظران، شهرنشینان هنگامی که به حقوق یکدیگر احترام بگذارند و به مسئولیت خویش در قبال جامعه عمل نمایند به “شهروند” ارتقا می‌یابند.
نکته قابل توجه این است که حقوق شهروندی به افرادی تعلق می‌یابد که “تابعیت” یک کشور را داشته باشند. همچنین باید افزود که حقوق شهروندی، به تابعان یک کشور فارغ از رنگ، قومیت، نژاد، دین و طبقه‌شان تعلق می‌یابد. چنانچه در کشور ما، مسلمان بودن شرط برخورداری از حقوق شهروندی نیست. در واقع این حقوق، رنگ و بویی ملی به خود گرفته و به صفات گفته شده ارتباطی ندارند.
منابع حقوق شهروندی
در مورد رعایت حقوق شهروندی، نخست آشنایی شهروندان با قوانین و مقررات است. قانون اساسی مهمترین قانونی ست که اصول اساسی شهروندان در آن تبیین شده است و تشکیلات و روابط بین قوای مختلف و تکالیف شهروندان و قدرت‌های عمومی و … را بیان می‌نماید، همچنین شامل قواعد کلی جنبه های حمایتی و پیگیرانه از حقوق شهروندی است.
همچنین قوانین و مقرراتی که توسط مجلس وضع و به تصویب می‌رسد مثل قانون مدنی، تجارت، مجازات اسلامی، کار، بیمه و نیز مقررات، آیین نامه‌ها، بخشنامه ها و حتی تصمیمات قضایی که شهر، شهرنشینی و شهروندان را به نحوی تحت تأثیر قرار می‌دهندهمگی جزییات تشکیل دهنده حقوق شهروندی اند.
انواع قوانین و مقررات مربوط به حقوق شهروندی
۱. قوانین حمایتی
این قوانین و مقررات جهت ایجاد شرایط مناسب برای گسترش فعالیت‌های اجتماعی و حمایت از شهروندان وضع شده است. مثل اصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی که مقرر داشته است: «دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است برای نیل به اهداف مذکور در اصل دوم، همه امکانات خود را برای امور زیر به کار برد…..آموزش و پرورش و تربیت بدنی رایگان برای همه، در تمام سطوح و تسهیل و تعلیم آموزش عالی»
۲. قوانین و مقررات پیشگیرانه
قوانین و مقرراتی که توسط مقام صالح وضع شده است و هدف آن پیشگیری از وقوع جرائم یا تخلفات و یا ممنوعیت انجام برخی از فعالیت‌ها و یا اقدامات در جامعه است.
۳.قوانین تنبیهی
فعالیت‌های اجتماعی در شهر اقتضائات خاصی دارد و به جهت احتمال بروز حوادث و وقایع مختلف، مقررات خاصی برای کنترل این حوادث وضع شده است. «قانون مجازات اسلامی» از اصلی‌ترین قانون در این زمینه است.
حقوق شهروندی، حقوقی نیستند که در صدد تأسیس و یا ایجاد آنها باشیم، بلکه همان حقوق ثابت نزد انسان هایی شناخته میشود که عنوان شهروند را با خود دارند.
امید که مردم عزیز کشور مان از حقوق شهروندی خود آگاه و به همت دولتمردان دلسوز و آگاه از تک تک آن ها برخوردار شوند.
پستچی نیوز : در.ج یادداشت ها و مطالب ارسالی به معنای تایید محتوای آن ها نیست و صرفا به جهت آگاهی و اطلاع از نقطه نظرات و دیگاه دیگران در باره ی مسائل مختلف و به اشتراک گذاردن آن ها با مخاطبین محترم صورت می پذیرد.
#حقوق_شهروندی#عدالت#عدالت_اجتماعی#قانون#قانون_اساسی#شهروند#شهروندان
منبع : اینترنت
