اختصاصی پستچی نیوز- یاسر شیخان/ از نظر نگارنده سرنوشت محیط زیست استان گیلان به شیوه مستقیم و پیچیده ای به سرنوشت پسماند استان گره خورده است.
اساسا حفاظت از محیط زیست گیلان بدون مشارکت و مطالبه گری مردمی امکان پذیر نمی باشد و هیچ نهادی نمی تواند جایگزین نظارت مستقیم مردمی بر عملکرد مسئولین باشد.
مدیریت پسماند امروزه بیش از هر زمانی به مدیریت دانش محور، سلامت محور و زیست محور بستگی دارد که با رویکرد شفاف سازی و جلب مشارکت عمومی اثربخشی و کارایی آن تضمین می گردد.
در فقدان شفافیت و رویکردهای ضد مشارکتی و تلاش برای بهره برداری از نام انجمن های مردم نهاد در زمانی که مدیریت شهرداری لاهیجان فاقد هرگونه برنامه منسجم، پایدار و مشارکتی در آموزش عمومی شهروندی است، برگزاری همایش های تزئینی و تشریفاتی مانند”فرزند ایران، قهرمان زمین” جز اتلاف منابع و اعتبار نتیجه مثبتی را در بهبود وضعیت زباله و پسماند ایجاد نخواهد کرد.
افزایش جمعیت، تغییر سبک زندگی شهری و روستایی و افزایش تولید پسماند، عدم وجود زیرساخت های نرم و سخت تفکیک پسماند، عدم وجود اراده پایدار بهبود وضعیت پسماند در مدیریت استان در کنار ورود گردشگر انبوه به استان و مدیریت نشده به عرصه های طبیعی، این هشدار جدی را می دهد که با این فرمان کج و عدم پرداختن به تفکیک از مبدا به عنوان مهم ترین هدف راهبردی مدیریت پسماند، بحران پسماند به ابر بحران و در نهایت به فاجعه محیط زیستی در استان گیلان منجر خواهد شد.
لازم به ذکر است که در خلا وجود برنامه راهبردی و برنامه های عملیاتی تفکیک از مبدا، مدیریت های ویترینی، غیرحرفه ای و غیر مسئولانه پسماند نه تنها مشکلی را حل نمی کند بلکه با ایجاد فاصله حداکثری از بدنه اجتماعی و شهروندی گره ای بر گره های بیشمار مدیریت پسماند می افزاید.
برای گره گشایی نخست لازم است درخصوص طرح های پسماند، ارزیابی اثرات محیط زیستی پروژه های پسماندی، جایگاه های رهاسازی و دفن زباله، شاف سازی گردد. شفاف سازی از ابتدای تصمیم سازی در کارگروه های پسماند، شفاف سازی فنی و محیط زیستی (گزارش اثرات محیط زیستی پروژه ها و اقدامات) ، شفاف سازی مالی، شفاف سازی اجرایی (فرایند انتخاب مشاور و پیمانکار) ، شفاف سازی نتایج بازرسی های نهادهای نظارتی مانند سازمان محیط زیست و شفاف سازی درخصوص نتایج نظارت عالی نهاد قضایی درخصوص ترک فعل های صورت گرفته می تواند فرمان کج مدیریت پسماند را در مسیر بهبود نسبی وضعیت قرار دهد.
